Merhabalar üç parçadan oluşacak makale serisinde Windows Server 2012 sunucu üzerinde Windows Deployment Services (WDS) kurulumunu anlatacağım. İsterseniz söze WDS’in ne olduğuyla başlayalım. WDS daha önceki Windows sunucu ailelerinde bulunan Remote Installation Services (RIS) hizmetinin geliştirilmiş bir versiyonu olan ve devamı niteliğinde ki bir hizmettir. Bu hizmetlerin yaptığı iş ise ağ bağlantısı üzerinden bilgisayarlara işletim sistemi kurulumu yapabilmektir. Pekala neden ağ bağlantısı üzerinden işletim sistemi kurmak isteyelim ki? Bunun için hemen aklıma gelen bir kaç sebebi sizlere sıralayabilirim: bilgisayarınızda CD/DVD sürücüsü olamayabilir, hızlı bir şekilde aynı anda birçok makineye kurulum yapmak isteyebilirsiniz, daha önceden tüm programları ile beraber kurmuş olduğunuz bir bilgisayarın imajını benzer tüm makinelere kısa yoldan kurmak isteyebilirsiniz.
WDS yapısı için gerekli olan 3 unsur var aslında. Birincisi WDS hizmetini kuracağımız bir sunucu, ikincisi kurulumları hazırlayacak/koordine edecek bir yönetici, üçüncüsü de kurulumların yapılacağı istemci bilgisayarlar. İsterseniz şimdi biraz WDS kurulumu için sunucu tarafındaki gerekliliklere bir göz atalım.
WDS hizmeti için gereklilikleri aşağıdaki tabloda görebilirsiniz. Esasında kurulum esnasında da görebileceğiniz gibi 2 farklı kurulum yapabilirsiniz. Bunlar Deployment Server + Transport Server kurulumu (bu varsayılan kurulum) ve Transport Server kurulumu. Ben bu makalede Deployment Server + Transport Server kurulumu ve yönetimi ile ilgili yzı yazacağım. Transport Server ise biraz daha farklı bir konu ve başka bir makale konusu. Sadece farkından bahsetmek gerekirse Transport Server kurulumları daha gelişkin senaryolar için kullanılıyor. Örneğin ortamınızda Aktif Dizin Etki Alanı hizmetleri (AD DS) veya DNS gibi hizmetler mevcut değilse bu kurulumu yapabilirsiniz. Ama Deployment Server + Transport Server seçeneğinden daha kısıtlı yetenekleri olan bir kurulum. Ayrıca belirtmekte fayda var, Deployment Server kurulumu Transport Server kurulumu ile gelen bir takım bileşenlere bağımlı. Yani sadece Deployment Server kutusunu işaretleyerek kurulum yapamıyoruz. Şimdi gelelim gereklilikler tablosuna:
WDS kurulumu için gereklilikler
| Deployment Server + Transport Server Kurulumu | Transport Server Kurulumu |
| AD DS Yapısı: WDS sunucusu ya AD üyesi bir sunucu olmalı ya da DC olmalıdır. | Windows Server 2012 sunucu için gerekenler çalışan bir DHCP sunucusu ve kurulum yapacak kişinin yerel yönetici haklarına sahip olması. |
| DNS: Ağ üzerinde düzgün çalışan bir DNS hizmeti olmalıdır. | |
| DHCP: Ağ üzerinde aktif bir scope tanımlı, düzgün çalışan bir DHCP hizmeti olmalıdır. | |
| NTFS bölümü: WDS sunucu üzerinde imajların tutulacağı disk bölümlemesinin NTFS dosya formatında olması gereklidir. | |
| Gerekli izinler: Kurulum yapacak olan kişi sunucu üzerinde yerel yönetici haklarına sahip olmalıdır. |
Gereksinimleri anlattıktan sonra artık kuruluma başlayabiliriz. Bunun için öncelikle sunucumuzda Server Manager ara yüzünü açıyoruz ve Manage kısmından AddRoles and Features linkine tıklıyoruz.
Karşımıza çıkan Rol Ekle Sihirbazının ilk sayfası olan Hoş geldiniz sayfasını Next ile geçtikten sonra, ikinci sayfada bulunan Role-based or feature-based installation kısmını seçip Next ile devam ediyoruz.
Karşımıza Rol ekleme ekranı geldi ve buradan Windows Deployment Services kutusunu işaretliyoruz ve Next ile devam ediyoruz.
Sadece Rol kuracağımızdan dolayı Feature kısmını Next ile geçiyoruz ve karşımıza varsayılan kurulum olan Deployment Server+Transport Server kurulumunu seçerek Next ile devam ediyoruz.
Karşımıza kuracağımız rol ile ilgili özet bilgi vermektedir INSTAL diyerek kurulumu başlatacağız.
Ve kurulumu başarı ile tamamladığını görmekteyiz.
Artık kurulum bittiğine göre yapılandırma kısmana geçebiliriz. Yapılandırmanın tamamlanması için kurulum ve boot imajlarının da WDS içerisine koyulması gerekiyor. Bu işlemlerin hepsi bittikten sonra artık WDS kullanarak istemci kurulumlarına başlayabiliriz. Yapılandırmaya başlamak için Start -> Administrative Tools -> Windows Deployment Services yolunu takip ediyoruz. Bu arada Etki Alanı yöneticisi olmanız gerektiğini belirtmeliyim. Karşıma Windows Deployment Services MMC eklentisi geliyor. Sol tarafta Servers altında sunucumuzun adı olmalı. Eğer yoksa Servers’a sağ tıklayarak Add Server diyoruz ve sunucumuzu ekliyoruz. Servers’ı genişletiyoruz ve sunucumuzun ismi üzerine sağ tıklayarak Configure Server diyoruz.
Karşımıza gelen sihirbazda ilk ekran hoş geldiniz ekranı burayı next ile geçiyoruz ikinci ekranda WDS hizmetinin kullanacağı klasörü seçiyoruz. Bu klasör (daha önce söylediğimiz gibi) NTFS formatlı bir disk bölümlemesinin üzerinde olmalı ve mümkünse sistem diskinden farklı bir disk üzerinde olmalı (ama bir zorunluluk değil). Ben bu kısmı default olarak olarak geçiyorum ve Next ile devam ediyoruz.
Next ile devam ettiğimizde gelen ekran ise DHCP Option 60 ekranı. Bu ekran üzerinde esasında gerekli açıklamaların hepsi mevcut ama tekrarlamakta fayda var. Eğer WDS kurduğumuz sunucu üzerinde DHCP hizmeti de çalışıyorsa “Do not listen on port 67” ve “Configure DHCP option 60 to ‘PXE Client’ “ kutularını işaretlemek gerekiyor. Bu tabii ki sizin ortamınıza kalmış bir şey ama benim ortamımda DHCP sunucusu aynı sunucu üzerinde. O yüzden bu iki kutuyu da işaretliyorum ve Next ile devam ediyorum
Bir sonraki ekranda ise WDS hizmetinin hangi tür bilgisayarlara hizmet vereceğinin kararını veriyoruz. Burada ilk seçenek “hiçbir bilgisayara cevap verme” seçeneği. İkinci seçenek “Sadece bilinen bilgisayarlara cevap ver” seçeneği. Daha önce bilgisayarı Aktif Dizin içerisinde tanımlamışsak (GUID girerek), bu seçeneği seçebiliriz. Üçüncü seçenek ise “Bilinen ve bilinmeyen tüm bilgisayarlara cevap ver” seçeneği ki ben bunu seçiyorum. Aşağıdaki kutuyu ise işaretlersek, sunucuyu yöneten kişinin onayı gerekecektir cevap verilen bilgisayarların kurulumunun yapılabilmesi için. Bu kutuyu işaretlemeden Next ile devam ediyorum.
Artık kurulum başladı ve dosya kopyalaması bittikten sonra Finish i seçiyoruz ve WDS yönetim ara yüzü açılıyor.
Kurmuş olduğumuz WDS in yönetim ara yüzü aşağıdaki gibidir.
Bir sonraki yazıda WDS sunucumuz üzerine imajlarımızı kopyalayıp istemci bilgisayar kurulumu yapacağız.